Het zou je maar overkomen: Op dringend verzoek van de verhuurder haal je het kantoor van je overleden echtgenoot leeg. Nietsvermoedend aanvaard je hiermee de nalatenschap van je echtgenoot. Een nalatenschap met een grote schuld… Voor lange tijd zal je nu de schulden van je overleden echtgenoot moeten betalen uit eigen vermogen. Als je dit van tevoren had geweten, had je deze nalatenschap nooit aanvaard.

Veel mensen weten niet dat ze door bepaalde handelingen een nalatenschap zuiver aanvaarden, zoals in bovenstaande voorbeeld het geval is. Zuivere aanvaarding van een nalatenschap wil zeggen dat je automatisch zowel bezittingen als schulden erft. Het kan heel erg vervelend zijn om een grote schuld te erven. Jij, de erfgenaam, bent aansprakelijk voor de schulden uit de nalatenschap en zult die schulden uit je eigen vermogen moeten afbetalen.

Uitdrukkelijke aanvaarding van nalatenschap

Je kunt uitdrukkelijk of stilzwijgend een nalatenschap zuiver aanvaarden. Uitdrukkelijke aanvaarding doe je door:

• een zeer verstrekkende volmacht te verlenen;
• jezelf op te stellen als erfgenaam;
• een verklaring bij de griffier van de rechtbank af te leggen.

Meestal neem de notaris zo’n volmacht op in de Verklaring van Erfrecht.

Stilzwijgende aanvaarding van nalatenschap

In het voorbeeld werd de nalatenschap stilzwijgend aanvaard. Dit gebeurt als je handelingen verricht die betrekking hebben op de nalatenschap van iemand. Het regelen van een begrafenis valt hier niet onder, maar het verdelen van de spullen juist wel! Als je twijfelt over het aanvaarden van de nalatenschap, bijvoorbeeld door openstaande schulden van de overleden persoon, moet je zeer voorzichtig zijn met het verrichten van handelingen met betrekking tot de nalatenschap.

Voorbeelden stilzwijgende zuivere aanvaarding:

• het leeghalen van de woning en bepalen wat er met de spullen gebeurt;
• het verkopen van de woning;
• het zonder voorbehoud voldoen van schulden van de nalatenschap en het overeenkomen van betalingsregelingen met schuldeisers;
• het afgeven van een volmacht om de nalatenschap af te wikkelen;
• het innen van tot de nalatenschap behorende vorderingen en het treffen van regelingen met schuldenaren;
• het als erfgenaam deelnemen aan de verdeling van de nalatenschap;
• het ondertekenen van een bankverklaring, waarbij het rekeningtegoed van de erflater wordt vrijgegeven;
• het instellen van rechtsvorderingen die een erfgenaam toekomen.

Na aanvaarding staat definitief vast dat je erfgenaam bent geworden. Terugkomen op een eerdere beslissing mag niet, net zomin als een nalatenschap gedeeltelijk aanvaarden.

Beneficiaire aanvaarding van nalatenschap

Je kunt de nalatenschap ook beneficiair aanvaarden in plaats van zuiver aanvaarden. Met beneficiaire aanvaarding ben je alleen aansprakelijk voor schulden als die gedekt worden door de bezittingen. Met deze aanvaarding van het nalatenschap onder het voorrecht van boedelbeschrijving, dek je je in tegen risico’s.

Een erfgenaam die nog geen keuze heeft uitgebracht voor beneficiaire aanvaarding, mag alleen handelingen verrichten die te maken hebben met het beheer van de nalatenschap. Zo voorkom je dat je door jouw gedrag niet alsnog de nalatenschap zuiver aanvaardt.

Voorbeelden van gedrag dat niet leidt tot zuivere aanvaarding:

• het regelen van de begrafenis en het voldoen van de uitvaartkosten;
• het opmaken van een boedelbeschrijving;
• het nemen van bewarende maatregelen;
• het wegnemen van enige waardeloze kledingstukken;
• het beleggen van contanten op een rekening-courant;
• het huren van een safeloket;
• het ontruimen van een huurhuis om de nieuwe bewoner toegang te kunnen verschaffen;
• het indienen van een verzoek tot verzegeling of ontzegeling van de boedel;
• het inventariseren en opzeggen van lidmaatschappen en abonnementen.

Termijn van beraad

Het is slim om als erfgenaam goed na te denken of je de nalatenschap zuiver of beneficiair wil aanvaarden. Dit kun je rustig doen tijdens de periode van drie maanden na het overlijden van de erflater: de ‘termijn van beraad’. Door te inventariseren wat de goederen en schulden van de nalatenschap zijn, kun je tot een goede beslissing komen. Neem hiervoor contact op met de accountant of fiscalist van de erflater.

Je kunt de nalatenschap eventueel ook verwerpen. Dan ben je achteraf gezien nooit erfgenaam geweest. Let op: in de meeste gevallen schuift de erfenis door naar de kinderen van de erfgenaam. Die kinderen moeten vervolgens ook weer de keuze maken tussen zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen.

Heb je vragen over hoe een nalatenschap te aanvaarden? Bel 035-5447273 of mail naar info@fiscalistencooperatie.nl!